Saltos 1- A axuda dos segmentos libres no último salto da final femenina de triple salto - Tokio 2020

Os segmentos libres como en todo deporte son un aliciente máis para coordinarse e obter o máximo dun mesmo, pois todos necesitamos de segundas axudas para obter un bo resultado. 

Pois ben, en atletismo isto tamén ocorre e aínda que semella que se trata de movementos sen importancia, descoordinativos, ó azar e que non representan nada, pois estamos errados. 

Como na vida cotiá, nos deportes tamén se segue unha rutina e uns pasos fixos para mellorar e acadar un nivel absoluto de benestar, onde entraría unha boa situación familiar, económica, social, laboral... Neste caso, en atletismo referimonos ó fin de superar a nosa mellor marca e ir medrando pouco a pouco. 

Non só se trata de realizar un bo salto, senón que tamén debemos  ter en conta moitos outros factores importantes dentro de cada deportista como puntualizaba Maslow na súa teoría de benestar: ter unhas necesidades fisiolóxicas básicas (boa alimentación, respiración...), seguridade (encontrarse ben físico e mentalmente cun mesmo, emprego, moralidade), afiliación en todos os ámbitos, un recoñecemento (algo moi importante para a moralidade persoal de cada un, o éxito),  e por último a autorrealización (cretividade, disciplina, constancia, falta de prexuízos…)

 Non obstante, este xa é outro tema. Como xa dixen anteriormente non todo se resume en realizar un bo salto, senón que se esconden moitas cousas detrás. Neste momento centrarémonos nesas partes secundarias que non temos moi en conta cando realizamos un salto. É o que coñecemos como os segmentos libres. 

Que se coñece como segmentos libres? 

Pois ben, a definición mais sinxela sobre “segmento libre” pra que nos entendamos todos é a seguinte; referímonos ós segmentos libres a aquelas partes do noso corpo que non son partícipes de xeito primordial na acción principal dunha competición. 

Para que poidamos entendernos, poñamos o exemplo de segmento libre en atletismo na categoría de triple salto. 

Pois ben, o exemplo maís sinxelo serían os brazos, pois obviamente non saltamos con eles senón que o facemos coas pernas. Pero estes axudan ó noso corpo a acadar mellores resultados. 

Pero os brazos, non son as únicas partes libres nesta categoría de atletismo, senón que tamén contamos coa perna que non apoia o chan antes da fase de batida. 

Un exemplo gráfico: a continuación temos un debuxo dos pasos a seguir para realizar o triple salto, se nos fixamos no terceiro boneco comenzando a contar polo lado dereito podemos ver o comezo da última fase neste triple salto. 

E aquí podemos distinguir a qué perna a chamamos segmento libre, é dicir a perna coa que non atacamos. 

A continuación, vamos ver o video da final femenina de triple salto nos xogos olímpicos de Tokio no pasado 2020 e facer un pequeno análise entre algunhas atletas.

Catherine Ibarguen, atleta colombiana máis veterana nesta última competición de atletismo nos pasados Xogos Olímpicos de Tokyo.  Realizou dous saltos maiormente semellantes, o primeiro de 14,25 m e o segundo de 14,01m.  

Unha vez comeza o seu último salto coa perna esquerda como a atacante, ascende o brazo contrario á perna ofensiva e a medida que o salto flutua progresivamente acompaña ó  brazo esquerdo ata alcanzar extensión máxima, para seguidamente facer como unha brazada de remo, de arriba a abaixo-atrás; deste xeito remata o salto cunha  axuda de brazos para realizar un impulso a maiores. Mentras que a perna libre se posiciona firme e perpendicular á perna de ataque en todo momento ata a fase de caída. 

Yulimar Rojas, atleta que conforma o grupo das olímpicas máis xóvenes nesta competición con 25 anos, corredora venezolana de ouro nos xogos olímpicos 2020. A pesar de que a sorte non estivo consigo durante toda  a competición, conseguiu realizar un novo récord mundial nesta competición de  triple salto ademáis de quedar primeira .

Concordou case todos os seus saltos con similitude, comezando os saltos coa perna dereita como atacante, deixando solto o respectivo brazo e axudándose do brazo esquerdo como impulso no primeiro chimpo, descansando abaixo ambos brazos no segundo e levantando os dous no último salto como se tratara de impulsarse con eles. A diferencia de Catherine ou mesmo Makela, Yulimar posiciona o seu tronco un pouco inclinado en todo momento e a cabeza ergueita, cousa que as atletas anteriores non desenvolven do mesmo xeito. 

Ana Peleteiro, atleta que conforma o grupo das atletas máis xóvenes tamén nesta proba dos Xogos Olímpicos 2020, corredora galega que representou a España, quedando medalla de bronce.

Se pasamos a analizar os saltos de Peleteiro, podemos encontrar moitas diferencias con respecto a técnica das súas compañeiras, Ana, por exemplo, a diferencia de Yulimar, levanta ambos brazos á mesma altura no primeiro salto sen que os cóbados sobrepasen a cabeza, é dicir, realiza un ascenso case escaso dos brazos como unha acción involutaria. Sen embargo, no segundo realiza unha extensión de brazos, acompañada tamén do tronco. E para rematar, no último salto, realiza unha hiperextensión ambos brazos en dirección ós seus nocellos acompañados do seu tronco superior como se dunha grapadora se tratase. 

Kristiina Makela, atleta que tamén realizou salto de lonxitude no ano 2017, chegou os xogos olímpicos 2020 para representar a Finlandia e aínda que non levou ningunha medalla, deixou constancia da súa ampla traxectoria pola modalidade atlética.

A diferencia das súas compañeiras, na miña opinión Makela é a atleta que máis diferenzas semella na técnica durante a competición, a parte de ser a única atleta que se vía con máis seguridade realizando o salto sobre a súa perna zurda. Destacan sobre todo os seus saltos, nos que podemos observar  ademais da amplitude dos saltos que  tamén teñen bastante altura con respecto ó resto das súas compañeiras.  Tamén podemos destacar a hiperextensión da perna libre no segundo salto, o que na miña opinión pode ser un dos factores polos cales as súas pernas parecen que se quedan cortas na caída.

Para concluír podemos destacar a ampla variedade técnica que se conforma fóra da técnica obrigatoria que todos os deportes deben seguir con respeto a cadansúa modalidade, ben é certo que os corpos tamén son un factor importante, pois non todos temos a mesma flexibilidade, nin forza de base, como tampouco todos somos altos e delgados. O que implica que cada atleta se faga conformista de xeito individual co que lle sexa mais sinxelo, cómodo e co que acade mellores resultados. É por iso, que moitas atletas buscan un maior apoio nos brazos como se realizasen unha remada, outros veranse mais cómodos facendo como unha pequena patada no aire no último salto como un pequeno impulso coa súa perna libre e moitos outros faranos de miles de formas distintas. Polo que podemos apreciar que non hai unha técnica única xa construída que nos leve directamente á victoria, senón que é un camiño que nós mesmos debemos conformar con moita experiencia, error e práctica.